بیست و پنجم مرداد ماه مصادف است با سالروز تأسیس شرکت مپنا. در سیویکمین سالگرد این تأسیس، گروه مپنا نگاهی به گذشته میاندازد، راه طولانی پیموده شده را میبیند و با اندوخته تجربیات این سالها، در پیش رو چشماندازهایی جدید ترسیم میکند. امروز، مپنا نامی شناخته شده و برآمده از نتیجه فکر و تلاش افرادی است که همه سعیشان بر آن بوده تا اندوختهای به اندوختههای پیش از خود اضافه کنند و به نسل بعد بسپارند تا ارزشی ماندگار برای نسلها ساخته شود.
سالروز تأسیس مپنا فرصتی است برای تقدیر از همه ذینفعانی که در سه دهه گذشته در این گروه و حول آن، در داخل کشور و در عرصههای بینالمللی، نقشآفرینی کردهاند. آنها که با توکل بر خدا و اطمینان به تواناییها و استعدادهای بومی، مپنا را به نمادی از خودباوری ملی و نهادی تأثیرگذار در صنایع انرژی و حملونقل کشور تبدیل کردهاند، به صورتی که مشتریان داخلی و خارجی و نیز دولتهای ادوار مختلف بتوانند بر محصولات، خدمات و پروژههای گروه مپنا اتکا کنند.
در مجموعه کسب و کارهای گروه مپنا، شبکه گستردهای از تأمینکنندگان داخلی و شرکتهای کوچک و بزرگ صنعتی در ساخت تجهیزات، اجرای پروژهها و نیز پژوهش و توسعه، حول این گروه فعالیت مؤثر دارند؛ اگرچه شرایط بسیار سخت نقدینگی و مطالبات انباشته دولتی و غیر دولتی، گلوی این جامعه بزرگ علمی و صنعتی را نیز فراتر از خود گروه مپنا فشرده است.
با کمک همین شبکه همکار، گروه مپنا تاکنون حدود 350 واحد توربین از انواع مختلف تولید کرده که پشتیبانی مهم کارخانههای سازنده داخلی را در زمان راهاندازی و دوره عمر خود دارند. اما آنچه نمود بارزتری در بستر مشکلات اجتماعی و زیست محیطی میتواند داشته باشد، آن است که این گروه با ایفای نقش بیبدیل در ارتقای واحدها و نیز تبدیل نیروگاههای سیکل ساده به سیکل ترکیبی (هم به عنوان سرمایهگذار و هم سازنده)، در زمینه بهینهنمودن مصرف سوخت و بالابردن راندمان شبکه همزمان با افزایش ظرفیت تولید، گامهای اثرگذاری در گذشته برداشته است. به صورت مشابه، گروه مپنا با تکیه بر تواناییهای متخصصان خود، در کاهش شدید مصارف آب در تولید برق و اجرای پروژههای بزرگتر تصفیه و بازچرخانی آب، نقش پررنگی در کاهش مشکلات آب در کشور داشته و مصمم به افزایش این نقش است.
در سایر کسب و کارهای محل فعالیت ما، اعم از نفت و گاز و حمل و نقل نیز همین دیدگاه تسری داشته و گروه مپنا از همه ظرفیتها برای مشارکت مؤثر در توسعه صنعتی و اقتصادی کشور استفاده کرده است. حضور در بازارهای رقابتی خارجی و صادرات محصولات و خدمات نیز تاکنون نتیجهای به مقیاس 5000 مگاوات احداث نیروگاه و صادرات تجهیزات و خدمات را برای این گروه در بر داشته است.
اما امروز بزرگترین چالش پیش رو، نه توسعه فناوری و نه اجرای پروژههای پیچیده و دشوار، بلکه سد بزرگ تأمین مالی است که مسیر تولید و اجرا را بسیار باریک و ناهموار نموده است. گروه مپنا به عنوان مالک و بهرهبردار نزدیک به 12 درصد از ظرفیت نیروگاهی کشور، با وجود مطالبات انباشته بسیار از دولت، تأمین مالی به هر روش ممکن را برای توسعه ظرفیت نیروگاهی کشور انجام داده و بیش از این امکان سرمایهگذاری ندارد. در عین حال، مپنا آماده است توسعه ظرفیتهای جدید نیروگاهی به خصوص در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر را از محل وصول مطالبات معوق خود انجام دهد.
عدم سرمایهگذاری لازم در سالهای گذشته به دلیل اقتصاد ناکارآمد برق، به تدریج باعث بروز ناترازی امروز بین تولید و مصرف برق شده و چنانچه تأمین مالی حتی از محل مطالبات گذشته انجام شود، گروه مپنا آرایه متنوعی از روشهای قبلی و جدید توسعه ظرفیت برق کشور (شامل طرحهای مبتنی بر انرژی تجدیدپذیر، بهرهوری انرژی و پیک سایی) را آماده اجرا دارد تا در رفع ناترازی برق در تابستان سال آتی و سالهای بعدی به طور جدی اثرگذار باشد. بدیهی است که هر راه حل داخلی یا خارجی در این زمینه نیاز به حل مشکل بالادستی اقتصاد برق نیز دارد.
اما از سال گذشته با آگاهی نسبت به تنگناهای موجود و به منظور افزایش چابکی و تابآوری و نیز توسعه کسب و کارهای مرتبط، گروه مپنا تغییرات ساختاری را در خود آغاز کرده که بخشی از آن به تنوع و استحکام بیشتر در تأمین مالی و تعامل با بازار سرمایه و سهامداران و بخش مهمی نیز به توسعه کسب و کارهای جدید مد نظر اعم از آب، تجدیدپذیر، بهرهوری انرژی و نیز انتقال و توزیع برق بازمیگردد. اثرات این تغییرات و توسعهها در قالب محصولات جدید و پروژههای تجاری مربوط، از سال آینده مشهود خواهد بود و مپنا را به عنوان یک بنگاه اقتصادی چندرشتهای پیشرو و یک سرمایه ارزشمند ملی، بیش از پیش در اذهان خواهد نشاند.
تمامی نتایج حاصل از کار مپنا، با همدلی و همراهی همکاران ارزشمند این گروه ممکن شده و این روند ادامه خواهد یافت. اگرچه دستاوردهای امروز مپنا گرانقدر است، اما اعتقاد راسخ داریم که برای حفظ این جایگاه در دنیایی که به سرعت در حال تغییرات شگرف از جمله در حوزه فناوری است، نیاز به نوآوریها و تلاشی مضاعف داریم.